Lublin
ul. Narutowicza 10
20-004 Lublin
tel. (081) 53 210 55; 53 210 56
lublin@osu.pl
Archidiecezja lubelska
Województwo lubelskie
 |
Szkoła podstawowa w Lublinie
Szkoła Podstawowa Sióstr Urszulanek UR w Lublinie |
Pierwsze urszulanki przybyły do Lublina w lipcu 1917 r. na zaproszenie powstałej w 1915 r. Rady Szkolnej Ziemi Lubelskiej. Od administratora diecezji, ks. Zenona Kwieka, otrzymały zezwolenie na przejęcie klasztoru po brygidkach przy ul. Namiestnikowskiej 8 (potem Narutowicza 8/10). Zabytkowy gmach - fundacja Władysława Jagiełły, stanowiąca wotum dziękczynne króla za zwycięstwo pod Grunwaldem w 1410 r. - wymagał poważnych remontów. W 1917 r. był jeszcze częściowo zajęty przez wojsko, które się stopniowo wyprowadzało.
1 września 1917 r. urszulanki otworzyły trzy klasy szkoły przygotowawczej dla dziewcząt i pięć pierwszych klas ośmioletniego gimnazjum. W związku z kolejnymi reformami oświaty, urszulanki zmieniały kilkakrotnie nazwy swoich szkół. Aby stworzyć lepsze warunki dzieciom i młodzieży, w 1924 r. rozbudowały średniowieczny kompleks klasztorny. Od roku szkolnym 1937/38 obok szkoły podstawowej funkcjonowało w Lublinie Prywatne Żeńskie Gimnazjum (czteroklasowe) i Liceum Sióstr Urszulanek (dwuletnie). W roku 1939 w podstawowej i średniej szkole było ok. 600 uczennic (z tego ok. 400 w średniej i 200 w podstawowej).
 |
 |
 |
W okresie okupacji, po zamknięciu przez Niemców już w 1939 r. szkoły podstawowej i średniej, ówczesna dyrektorka M. Bożena Szerwentke, uzyskała w 1941 r. zgodę na prowadzenie Szkoły Gospodarstwa, a w 1942 r. - dwuletniej Szkoły Hotelarskiej. Obie ułatwiły prowadzenie przez siostry i świeckich nauczycieli, kompletów tajnego nauczania, przez które przeszło w latach okupacji ponad 600 uczniów i uczennic, a maturę zdało 67 z nich.
W czasie II wojny światowej klasztor lubelski dawał schronienie setkom uciekinierów. Opiekowano się w nim dziećmi, chorymi, wojskowymi. Z pomocą świeckiego personelu siostry gotowały posiłki dla tysięcy ludzi. Zaczęto od 300 dziennie, a następnie wydawano ich ok. 1000. Od grudnia 1943 do kwietnia 1944 r. dowożono także ok. 1000 obiadów do obozu koncentracyjnego na Majdanku, chlebem i kawą wspomagano więźniów trzymanych przez Niemców na Zamku. Dostarczano również żywność dla transportów więźniów i jeńców przewożonych przez Lublin i przygotowywano paczki dla obozów jenieckich. Od 1940 r. prowadziły siostry ochronkę z ramienia RGO dla 150 dzieci.
Po wojnie, już w 1944 r., otworzyły siostry Szkołę Podstawową oraz Gimnazjum i Liceum. W roku szkolnym 1945/46 zgłosiło się do nich ok. 1150 uczennic. Kwitnące szkoły zostały zlikwidowane przez władze komunistyczne, najpierw podstawowa (od 1945 r. zakazano przyjmować do niej nowe uczennice), a w 1955 r. - średnia. Budynki zostały zajęte przez władze państwowe na liceum oraz różne instytucje oświatowe. Siostrom pozostawiono niewielką część gmachu. Zabrana przez państwo część zabytkowego klasztoru przez lat 35 była dewastowana przez niewłaściwe użytkowanie.
 |
 |
Siostry przestawiły się na prowadzenie katechizacji obejmując nią corocznie tysiące dzieci: udostępniano na nią kaplicę klasztorną i uczono przy parafii św. Pawła oraz przy KUL-u. Ciasnym terenem, który władze komunistyczne pozostawiły siostrom, dzieliły się z zakonnicami innych zgromadzeń, napływającymi na Katolicki Uniwersytet Lubelski wobec faktu, że uniwersytety państwowe zamknęły siostrom możliwość studiowania. Powstał Międzyzakonny Internat KUL, który w ciągu 30 lat istnienia przyczyniał się do zbliżenia sióstr z różnych rodzin zakonnych.
Od lat 50-tych prowadzone były wykłady kursu prawniczego dla sióstr, zorganizowane przez KUL. Jednocześnie powstał Dom Studiów dla urszulanek uczęszczających na KUL. Od 1950 r. ukończyło na nim różne kierunki ok. 80 sióstr, kilka z nich związało się z uczelnią przez pracę dydaktyczno-naukową lub w administracji.
Od pewnego czasu siostry studiują także w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej na wydziałach, których nie ma w KUL. Odzyskanie zajmowanych przez instytucje państwowe części zabytkowego gmachu w latach 90-tych pozwoliło na otworzenie internatu dla dziewcząt uczęszczających do szkół średnich oraz, prowadzonej w ramach działalności statutowej, bursy dla studentek z różnych uczelni lubelskich.
Lit.: A. Witkowska, Inwentarz Archiwum szkół sióstr Urszulanek UR w Lublinie, - Archiwa. Biblioteki i Muzea Kościelne 81:2004, s. 397-446.
Oprac. Urszula Borkowska OSU (2005 r.)
 |
 |
Słowa i łamanie chleba połączyły dwóch uczniów wracających z Emaus z apostołami w Jerozolimie. Uczniowie z Emaus opowiadają o spotkaniu z Jezusem Zmartwychwstałym, którego rozpoznali przy łamaniu chleba.
Trzeba słuchać rad i natchnień,
które Duch Święty nieustannie wzbudza
w sercach naszych.
św. Aniela Merici
